SPIRALA:
ZWIERZENIA
PROJEKTANTA

THE SPIRAL:
DESIGNER's
CONFESSIONS

Spirala: Zwierzenia Projektanta to fascynująca osobista opowieść o ludziach, historii, Warszawie, Paryżu, Polsce, Ameryce, zawodzie projektanta i wykładowcy akademickiego.

Fragment wprowadzenia autorstwa Michała Stefanowskiego



The Spiral: Designer’s Confessions – is a fascinating personal story about people, history, Warsaw, Paris, Poland, America, the professions of designer and academic educator.

An excerpt from the introduction by Michał Stefanowski

Roman Duszek


W rozmowie z Ewą Satalecką
In conversation with Ewa Satalecka

Roman Duszek urodził się w 1935 r. w Warszawie. W latach 1953–1959 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Po studiach pracował dla różnych instytucji i wydawnictw, m.in. dla studia Lonsdale Design w Paryżu, gdzie przebywał w latach 1966–1969.

Po powrocie do kraju związał się z Doświadczalną Oficyną Graficzną w Warszawie (1970–1978). Jednocześnie projektował opakowania dla Fabryki Kosmetyków Pollena-Uroda w Warszawie i kampanie informacyjno-reklamowe dla Centrali Handlu Zagranicznego COOPEXIM.

W latach 1972–1976 był dyrektorem artystycznym Wydawnictw Szkolnictwa Zawodowego (później Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych), a następnie Krajowej Agencji Wydawniczej (1976–1978).

W latach 1978–1984 wykładał na Wydziale Wzornictwa Przemysłowego Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W latach siedemdziesiątych zaprojektował wiele znanych znaków m.in. dla hotelu Victoria, Telewizji Polskiej, Polskich Linii Lotniczych LOT (współpraca Andrzej Zbrożek), Narodowego Funduszu Zdrowia.

W 1983 r. we współpracy z Ryszardem Bojarem stworzył system informacji wizualnej metra w Warszawie. W latach 1979–1983 pełnił funkcję wiceprezydenta Icogrady (International Council of Graphic Design Associations).

Od roku 1984 mieszka w USA, gdzie uczył projektowania w Uniwersytecie Illinois w Urbana-Champaign (1984–1988) oraz Uniwersytecie Missouri w Springfield (1988–2008). Laureat wielu nagród i wyróżnień m.in. I Nagrody ICSID-Kyoto za projekt Systemu Orientacji w Miastach (w zespole z Jerzym Porębskim, Jackiem Surawskim i Andrzejem Wróblewskim). Odznaczony srebrnym medalem Gloria Artis, za zasługi dla kultury.

Roman Duszek was born in 1935 in Warsaw. In the years 1953–1959 he studied at the Academy of Fine Arts in Warsaw. After graduation he worked for various institutions and publishing houses, including the Lonsdale Design studio in Paris, where he stayed from 1966–1969.

After returning to Poland he joined Graphic Printing House in Warsaw (1970–1978). At the same time he designed packaging for the Pollena-Beauty Cosmetics Factory in Warsaw and info-advertising campaigns for the COOPEXIM Foreign Trade Center.

In the years 1972–1976 he was the artistic director of the Vocational Education Publishing House (later School and Pedagogical Publications) and then KAW, the National Publishing Agency (1976–1978).

In the years 1978–1984 he taught at the Faculty of Industrial Design of the Academy of Fine Arts in Warsaw. In the seventies he designed many famous logos including: the Victoria Hotel; Polish Television; LOT Polish Airlines (cooperation with Andrzej Zbrożek); and the National Health Fund.

In 1983 in collaboration with Ryszard Bojar, he created a visual information system for the metro in Warsaw. In 1979–1983 he was a copresident of Icograd (International Council of Graphic Design Associations).

He has lived in the USA since 1984, where he taught design at the University of Illinois w Urbana-Champaign (1984–1988), and South Missouri State University in Springfield (1988–2007). Winner of many awards and distinctions including First Award of ICSID-Kyoto for the Urban Orientation System project (jointly with Jerzy Porębski, Jack Surawskim i Andrzej Wróblewskim); and recipient of silver medal Gloria Artis for merit to culture.

Najpierw opanuj do perfekcji rzemiosło, a potem decyduj co będziesz robił.


First, master craftsmanship to perfection, then decide what you are going to do.

Projektowanie znaków było zawsze dla mnie fascynującą przygodą podróży w nieznane. Za każdym razem inny temat zmuszał do poznawania jego specyfiki


Designing logos has always been a fascinating adventure for me, a journey to the unknown. Each time a different subject forced me to study and learn its particularities.

Według mnie, projektowanie to współdziałanie analitycznego myślenia oraz intuicji, która jest niezmiernie ważnym elementem całego procesu.


In my opinion, design is the synergy between analytical thinking and intuition, which is an immeasurable element of the entire process.

W Polsce mówiło się o nas „znakowcy”. Było nas sporo. Tak jak istniało środowisko plakacistów, istniało też środowisko „znakowców”. Może nie było ono tak zauważalne, twórcy znaków pozostawali anonimowe znaki.

Oczywiście między sobą wiedzieliśmy, kto się zajmuje znakami i jakie nazwiska tam figurują. Jednak koledzy, którzy robili plakaty byli widoczni na ulicach miast, wystarczyło podejść i odczytać nazwisko projektanta. Mieli także swe wystawy i w końcu Biennale Plakatu. „Znakowcy” z reguły nie robili plakatów; tak samo jak plakaciści nie projektowali znaków.

Czołowym twórcą znaków, jeszcze sprzed wojny, był Jan Hollender. Ludzie chcieli mieć znak. Mówili: – „Proszę zaprojektować znak”, ale potem nie bardzo wiedzieli, jak go używać. Czasami zamawiali blankiety firmowe, wizytówki. Nie mówiło się o identyfikacji wizualnej, czy o brandingu.

In Poland, we were referred to as "logo-makers.” There were quite a few of us. Just as there was a group of poster designers, there was also a milieu of “logo-makers.” Perhaps it was not as well known because the creators of logos remained mostly anonymous.

Naturally, amongst ourselves we knew who dealt with symbols and recognized the names that mattered. However, the colleagues who designed posters had a presence on city streets, easily identified by reading their names on posters. They also had organized exhibitions, most notably the International Poster Biennial. In general, the “logo-makers” did not make posters, and the poster designers did not create logos.

At the time when I was starting my design career, the leading logo designer was Jan Hollender, who worked long before WWII. People who asked to have their emblem designed, often didn't quite know how to use it. Sometimes they ordered letterheads, and business cards. There was no mention of visual identity or branding at that time.